Huis- en boerenzwaluwtelling Geesteren, randje Langeveen en Harbrinkhoek 2025

 


Voor de Vogelwerkgroep Geesteren en voor SOVON (vogelonderzoek Nederland) worden in Geesteren en het randje van Langeveen en Harbrinkhoek al jarenlang de aantallen huis- en boerenzwaluwen geteld. Geteld wordt het aantal bebroede nesten op locatie.


De telling heeft door de jaren heen duidelijk gemaakt dat sinds de jaren ’60 van de vorige eeuw het aantal zwaluwen flink is gedaald. Geschat wordt dat het gaat om een daling van gemiddeld zo’n 50%.

 

Verlies
Oorzaken zijn onder meer.: verlies van nestplaatsen, afname insecten en klimaatverandering. Gelukkig laten de cijfers van de tellingen de laatste jaren zien dat er momenteel sprake is van een stabilisatie en zelfs een lichte verbetering.

 

Modderbad
Maatregelen als modderbaden bij boerderijen, kunstnesten, zwaluwtillen en bloeiende akkerranden voor insecten hebben een positief effect op de aantallen. En, de boer is er blij mee. Een zwaluwpaartje met jongen in het nest vangt per dag zo’n 9000 insecten om de “kids” groot te krijgen.

 

Begaan
Als tellers bezoeken Harrie en Herman van jaar tot jaar dezelfde locaties om zo goed te kunnen monitoren hoe het met de stand van de zwaluwen gesteld is. De boer is begaan met de zwaluw. Maatregelen die we hierboven noemen pakken momenteel goed uit.

 

Dank

Harrie en Herman zijn de boeren, uiteraard in eerste instantie voor de zwaluwen, dank verschuldigd voor hun gastvrijheid en medewerking. Overal worden ze hartelijk ontvangen en menig kopje koffie wordt met de boer en boerin genuttigd. Als zwaluwtellers hanteren wij van harte de leus: “Geen boer, geen zwaluw!”.

 

Dank voor het verslag:

Harry Nobbenhuis van de Vogelwerkgroep Geesteren en

Herman Braakhuis, coördinator van Sovon Huiszwaluwtelling Noordoost Twente

 

De aantallen:


Huiszwaluw:
Aantal bezochte locaties: 52
Totaal aantal kunstnesten: 155
Aantal bewoonde kunstnesten: 89 (bezettingsgraad: 57,4%)
Totaal aantal bewoonde nesten (kunst- en eigen nesten): 353
Gemiddeld aantal bewoonde nesten per locatie: 6,8


Boerenzwaluw:
Aantal bezochte locaties: 52
Aantal bewoonde nesten (eigengemaakt): 292
Gemiddeld aantal bewoonde nesten per locatie: 5,6


Huiszwaluw, top 3 grootste locaties:
1: 36 bewoonde nesten
2: 35 bewoonde nesten
3. 31 bewoonde nesten


Boerenzwaluw, top 3 grootste locaties:
1: 30 bewoonde nesten
2: 26 bewoonde nesten
3: 25 bewoonde nesten

 

Zwaluwtelling Geesteren 

Stichting Vogelwerkgroep Geesteren in 2023


Huiszwaluwen
Aantal locaties 32 
Aantal nesten 389

Gem: 12,2 nesten per locatie 

 

Boerenzwaluwen

Aantal locaties 40

 Aantal nesten 317

Gem: 7,1 nesten per locatie

 

3 grootste locaties: 
57 nesten 
40 nesten
31 nesten 

 

3 grootste locaties:

35 nesten

25 nesten

21 nesten

 

Totaal aantal kunstnesten: 131

Totaal aantal bewoonde kunstnesten: 66

 

In de zwaluwentil bij Theo Lohuis zaten 3 paar broedende huiszwaluwen.

 

Kunstnesten voor huiszwaluwen kunnen we aanbrengen waar onvoldoende nestmateriaal aanwezig is of als er stallen zijn waar glad plaatmateriaal aan zit.

Ook op geschikte locaties kan soms een huiszwaluwentil geplaatst worden.

 

Broedresultaten Steenuilen S.V.G. 2023
Aantal broedsels: 8
Aantal kuikens: 31
Aantal geringd: 28
Gem: 3,9 jongen per nest.


Broedresultaten Kerkuilen Stichting Vogelwerkgroep Geesteren (SVG) in 2023
Aantal broedsels: 5
Aantal kuikens: 19
Aantal geringd: 19
Gem: 3,8 jongen per nest.
Opmerking: 1 uilenpaar had wel eieren maar zijn niet uitgekomen.


Broedresultaten Bosuilen S.V.G. 2023
Aantal broedsels: 1
Aantal kuikens: 4
Aantal geringd : 4


Opmerking: Alleen de kasten zijn gecontroleerd. Er kunnen dus nog broedsels zijn buiten de kasten om.

Zwaluwtelling Geesteren-Langeveen 2022

Huiszwaluwen    

Aantal locaties 30, aantal nesten 364, gemiddeld 12,1 nesten per locatie

Drie grootste locaties: 46 nesten, 42 nesten en 35 nesten

Boerenzwaluwen

Aantal locaties 37, aantal nesten 295, gemiddeld 8 nesten per locatie

3 grootste locaties: 27 nesten, 24 nesten en 22 nesten.

Het totaal aantal kunstnesten is 128, waarvan er 72 bezet waren, een score van 56% wat goed te noemen is.

 

Mensen plaatsen een huiszwaluwtil tijdelijk wanneer zij oude schuren afbreken waar veel huiszwaluwen zitten. We raden aan kunstnesten  te plaatsen bij schuren en stallen met gladde platen  aan de muren. Boerenerven worden steeds meer verhard, waardoor er minder modder aanwezig is om nesten te maken. Voor info: Theo Lohuis 06-51667179 of Harrie Nobbenhuis 06-13754379

Zwaluwtellingen  Vogelwerkgroep Geesteren 2021

Elk jaar tellen vrijwilligers van de Vogelwerkgroep Geesteren van het aantal broedsels van huis- en boerenzwaluwen. Dit gebeurt in Geesteren en Langeveen. Een broedsel is een nest met jonge vogels. De huiszwaluw nestelt buiten aan de schuur, aan de stal of  aan een woning. De boerenzwaluw nestelt echter op een andere plek, zoals de stal of schuur.

 

 

 

Onderstaand een overzicht van de broedsels in 2021.

 

                           Huiszwaluwen                  Boerenzwaluwen

 

Aantal locaties:                    28                                                     33

Aantal broedsels:                302                                                  267

Gemiddeld per locatie        10,8 broedsels                             8,1 broedsels

 

 

3 grootste locaties              37 broedsels                                 35 broedsels

                                                35 broedsels                                 25 broedsels

                                                29 broedsels                                 20 broedsels

Huiszwaluwentil

 

Bij Theo Lohuis aan Langeveenseweg in Geesteren is in 2016 een zwaluwentil geplaatst met 34 kunstnesten. Na 4 jaar leegstand meldde zich in 2020 een eerste zwaluwpaartje voor één van de nesten. Met succes werden er jongen grootgebracht en succes zorgt voor navolging. In 2021 waren maar liefst zeven nesten bezet. De zwaluwen nestelen vooral aan de oostkant van de til. Met spanning wordt uitgekeken naar dit komende voorjaar, als de zwaluwen zich weer melden. 

               

Theo heeft naast de zwaluwentil ook nog 30 kunstnesten aan zijn varkensstallen gemonteerd. Liefst 21 nesten waren bezet. Ondanks dat in de nabijheid van kunstnesten een vijver voorhanden is waar eventueel bouw/nestmateriaal te halen valt, is er geen enkel eigen nest gebouwd. Door de gebruikte materialen in de moderne stallenbouw zijn er steeds minder mogelijkheden voor huiszwaluwen om  nesten te maken aan de wanden. Kunstnesten zijn, eventueel gemonteerd als til, een goed alternatief. Wel moet de biotoop er geschikt voor zijn.

                                    INVENTARISATIE ZWALUWTELLING GEESTEREN-LANGEVEEN 2019 S.V.G.

 

Huiszwaluw                                                                                     Boerenzwaluw

Aantal  locaties                  28                                                           Aantal  locaties                       36

Aantal  nesten                 326                                                            Aantal  nesten                     267

Gem. 11,6 nesten per locatie                                                            Gem. 7,4  nesten per locatie

 

5  grootste  locaties                                                                         5  grootste locaties

 

Broenink  Balkenbeltsweg 36  Langeveen                                        Olimulder  Vriezenveenseweg 94 Geesteren

                     68 nesten                                                                                           29 nesten

Loohuis Achterpoolsweg 6  Geesteren                                             Blauwgeers  Huyerenseweg  Geesteren

                    30 nesten                                                                                            25 nesten

Lohuis Langeveensweg 127  Geesteren                                          Broenink Balkenbeltsweg 36  Langeveen

                    28 nesten                                                                                            25 nesten

Scholten  Weitemansweg 28 Geesteren                                          Droste  Eylersweg  7  Geesteren

                    25 nesten                                                                                            16 nesten

Mensen  Ossendijk 47  Langeveen                                                  Lammerink Vermolenweg 35  Geesteren

                    23 nesten                                                                                           14 nesten

                                                                                                          Pothijk  Delmaweg  Geesteren

                                                                                                                               14 nesten

Voor huiszwaluwen kunnen ook kunstnesten worden aangebracht op geschikte locaties.

Ook voor gierzwaluwen hebben we kunstnesten.

Voor info:  Theo Lohuis             06-51667179

                  Herman Braakhuis  06-57320082

                  Harrie Nobbenhuis  06-13754379

3 jonge boerenzwaluwen in koeienstal bij Lenferink aan de Veeneggeweg.

Inventarisatie  Zwaluwtelling  Geesteren-Langeveen  2018  S.V.G.

 

HUISZWALUW                                                                                                       BOERENZWALUW     

                           

                      Aantal nesten   Aantal adressen                                                                                    Aantal nesten   Aantal adressen

                                  1-5                  16                                                                                                      1-5                    21 

                                6-10                    2                                                                                                     6-10                     8

                                11-15                  4                                                                                                     11-15                   2

                                16-20                  4                                                                                                     16-20                   1

                                21-30                  1                                                                                                     21-30                   3

                                31 >                    1                                                                                                     31 >                     0

Totaal aantal adressen                     28                                                                        Totaal aantal adressen                   35

 

Totaal aantal nesten 240                                                                                              Totaal aantal nesten 237

 

Top 3 locatie huiszwaluwen:

1 Fam. Broenink Balkenbeltsweg 37 Langeveen            42 nesten

2 Fam. Scholten Weitemansweg 28 Geesteren              22 nesten

3 Fam. Wessels Weitemansweg 25 Geesteren               17 nesten

 

Top 3 locaties boerenzwaluwen;

1 Fam. Blauwgeers Huijerenseweg  Geesteren              26 nesten

2 Fam. Olimulder Vriezenveenseweg 94 Geesteren       24 nesten

3 Fam. Broenink Balkenbeltsweg 37 Langeveen            22 nesten

 

Het aantal huis- en boerenzwaluwen gaat al jaren achteruit, door o.a. nieuwe stallen, met gladde beplating, waar de vogels moeilijk een nest aan vast kunnen maken. Ook het erf wordt steeds vaker verhard, zodat ze geen materiaal hebben om een nest te bouwen. Om hier op in te springen gaan we soms kunstnesten ophangen voor de huiszwaluwen. Eventueel kunnen er modderpoelen worden aangebracht. Ook kunnen er  nestkasten worden aangebracht voor de gierzwaluwen.

Als vogelwerkgroep willen we graag een zo volledig mogelijk beeld krijgen van de nestplaatsen van de zwaluwen. Het gaat om de huiszwaluw, boerenzwaluw, gierzwaluw en oeverzwaluw. Als er nog locaties zijn waar niet geteld wordt, graag contact opnemen met:

 

  Theo Lohuis               06-51667179

  Theo  Asbreuk            06-30458225

  Harrie Nobbenhuis   06-13754379